گونه‌شناسی راهبردهای توسعه محلی در جوامع روستایی و محلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری تخصصی مدیریت بازرگانی، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، تهران، ایران

چکیده

اساس رویکرد توسعه محلی، افزایش مشارکت به معنای افزایش توانمندسازی و اعتمادبه‌نفس مردم و نظارت ‌‌آن‌ها بر همه فرایندهاست. وقتی مردم محلی از توانمندی برخوردار شوند، امکان کار جمعی فراهم می‌شود. این روش زمانی بیشتر موردتوجه قرار گرفت که از سال‌های 1960 روش‌های کمی ‌و کیفی مرسوم در مطالعه راهبردهای توسعه جوامع روستایی و شهری مورد انتقاد قرار گرفتند و سؤالاتی از قبیل اینکه چه گروه‌هایی کمتر در فرآیند توسعه مشارکت دارند، به مشارکت چه کسانی بیشتر باید توجه شود و دلایل عدم توفیق مکرر سیاست‌های تجویزی توسعه از سوی دولت‌های مرکزی و محلی برای جوامع مختلف چیست، مطرح شدند. پاسخ این سؤالات، از طریق مشارکت مردم به‌ویژه نخبگان جوامع محلی در فرایند توسعه محلی امکان‌پذیر است. هدف از این مطالعه کیفی، توسعه چهارچوبی است که بتوان از طریق آن به یک دیدگاه و چشم‌انداز جامع در مورد راهبردها و الگوهای گوناگون توسعه محلی دست یافت و هر راهبرد را بر مبنای این چهارچوب پیشنهادی تفسیر نمود، تا از این طریق شالوده اصلی و رویکردهای کلیدی هر راهبرد در زمینه مسائل اساسی توسعه جوامع محلی مشخص گردد. ماحصل این مطالعه نشان می‌دهد که مجموعه راهبردهای موجود را می‌توان در سه گونه متفاوت و متمایز از یکدیگر دسته‌بندی نمود. راهبردهای نمایندگی، تعاملی و مشارکتی هرکدام در زمینه نگاه به نقش جامعه محلی، اهداف توسعه‌ای و نقش عامل ‌‌تسهیل‌گر با یکدیگر متفاوت هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Typology of local development strategies in rural and local communities

نویسنده [English]

  • ali asgarhalvaei
PH.D In Commercial Policy Making Management, College of Management and Accountancy, Allameh Tabatabaee University, Tehran, Iran
چکیده [English]

At the core of the local development approach, increasing participation means increasing people's empowerment and self-confidence and overseeing all processes. When local people are empowered, collective work is possible. This approach received more attention when, since the 1960s, conventional quantitative and qualitative methods in the study of rural and urban development strategies have been criticized, and questions such as which groups are less involved in the development process, who should be given more attention. What are the reasons for the repeated failure of prescriptive development policies by central and local governments for different communities? The answer to these questions is possible through the participation of people, especially the elites of local communities in the local development process. The purpose of this qualitative study is to develop a framework through which a comprehensive view and perspective on various local development strategies and models can be achieved and each strategy can be interpreted based on this proposed framework. In this way, the main foundation and key approaches of each strategy in the field of basic issues of local community development are identified. The result of this study shows that the existing set of strategies can not be classified into three different and distinct species. Representative, interactive, and participatory strategies each differ in their views on the role of the local community, development goals, and the role of facilitator

کلیدواژه‌ها [English]

  • Local development
  • participation
  • facilitation
  • development facilitation strategies
  • local community
ابراهیم پور، محسن (1395). الگوهای نهادی هم‌راستایی آموزش و اشتغال کشاورزی در ایران. هشتمین همایش ملی انجمن جمعیت‌شناسی ایران: تحولات جمعیت، نیروی انسانی و اشتغال در ایران.
ازکیا، مصطفی (1381). جامعه‌شناسی توسعه و توسعه‌نیافتگی روستائی ایران (چاپ ششم)، تهران: اطلاعات.
امیدی نجف‌آبادی، مریم (1382). ‌‌برنامه‌ریزی مشارکتی در ترویج کشاورزی. مجله جهاد. شماره 262.
اوکلی، پیتر و مارسدن، دیوید. (1380). رهیافتهای مشارکت درتوسعه روستایی، مترجم: منصور محمودنژاد، انتشارات وزارت جهاد سازندگی، تهران، 19.
ایمانی جاجرمی، حسین. (1380). سرمایه اجتماعی و مدیریت شهری. مدیریت شهری 7. 34.
تسهیلگر کیست و چه می کند؟. (30 اردیبهشت 1397) برگرفته از: http://fahrajkhairieh.ir
تودارو، مایکل. فرجادی، غلامعلی. (1387). توسعه اقتصادی در جهان سوم. کوهسار.
چمبرز، رابرت و خرمایی، علیرضا (1381). چالش با حرفه‌ها: عرصه‌های چالش در توسعه روستایی. تهران: ارغنون.
حسینی مقدم، سید حسین و حسینی مقدم، سید علی (1391). راهکارهای جدید برای اشتغال فراگیر روستاییان و تقویت امنیت اجتماعی. فصلنامه علمی دانش انتظامی‌گیلان. 1 (2)، تابستان، 74-89.
حمیدیان، علیرضا (1381). مدیریت روستایی و نقش آن بر توسعه روستا‌‌ها نمونه: شهرستان سبزوار. رساله دکتری، دانشگاه حکیم سبزواری.
زارعی، مجید؛ مطیعی، ناصر و کلانتری، خلیل (1398). شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های بازدارنده توسعه زنجیره تأمین محصول سیب‌زمینی در استان همدان از دیدگاه تولیدکنندگان. اقتصاد کشاورزی و توسعه. 27(3), 235-255.
سیف‌الدینی، فرانک. (1387). فرهنگ واژگان برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای. آییژ.
سیف اللهی، محمود؛ برقی، حمید و قنبری، یوسف (1389). اثرات آموزش‌های غیررسمی بر توسعه اقتصادی روستاها (مطالعه موردی روستاهای شهرستان فریدن استان اصفهان). مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای. 2(6)، 95-116.
شعبانعلی فمی، حسین؛ علی‌بیگی، امیرحسین و شریف‌زاده، ابوالقاسم (1384). رهیافت‌‌ها و فنون مشارکت در ترویج کشاورزی و توسعه روستائی، تهران: موسسه توسعه روستائی ایران.
شماعی، علی (1394). راهبردهای توسعه محله‌ای با رویکرد مشارکتی از طریق دفاتر ‌‌تسهیل‌گری (مورد مطالعه: بافت فرسوده محله جمهوری شهر تهران). توسعه روستایی(روستائی-شهری). 7(1) ، 103-128.
عزیزپور، فرهاد؛ رزاقی بورخانی، فاطمه و مختاری، مریم (۱۴۰۰). تبیین سطح اولیه راهبرد یک روستا، یک محصول در توسعه اقتصاد محلی مورد: دهستان نهرمیان شهرستان شازند. اقتصاد فضا و توسعه روستایی. ۱۰(۳۵)، ۱۹۴-۱۷۳.
قاسمی، ایرج. قاسمی سیانی، محمد. حیدری، حسین. (1395). تحلیل عوامل موثر بر مشارکت مردم در نوسازی و بهسازی بافت فرسوده1. رفاه اجتماعی 59. 286-253.
غفاری، سید رامین و ترکی هرچگانی، معصومه (1396). نقش گردشگری در توسعه اجتماعی- اقتصادی مناطق روستایی استان چهارمحال و بختیاری: مطالعه موردی بخش سامان. روستا و توسعه، 12(2)، 113-126.
فوت وایت، ویلیام (1378). پژوهش عملی مشارکتی (ترجمه محمدعلی حمید رفیعی)، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
کایوتری، هوئین (1379). مشارکت در توسعه (ترجمه ‌‌هادی غبرائی و داود طبایی)، تهران: سروش.
کمالی، محمدباقر (1380). تسهیل سازی الگوی آزمایشی مروجین دو سویه روستائی-تهران، وزارت جهاد کشاورزی، مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستائی.
کمالی، محمدباقر (1385). تحقیقات مشارکتی: رهیافت‌‌ها، تجربیات و پیشنهادها، روستا و توسعه، 9(4)، 217-247.
کمالی، محمدباقر (1390). ارزشیابی مشارکتی طرح زنان تسهیل‌گر توسعه روستایی: فرآیند اجرا و اثرات. تهران: آموزش کشاورزی.
مایر، جرالد ماروین (1378). مباحث اساسی اقتصاد توسعه (ترجمه غلامرضا آزادمکی)، تهران: نی.
متین، نعمت‌الله (1378). "مبانی مشارکت و ضرورت‌های آن" جهاد، 216.
محمدی، کاوه، رضویان، محمدتقی، صرافی، مظفر. (1392). نقش دفاتر تسهیل گری در سرعت بخشی به شهرسازی مشارکتی در بافت های فرسوده شهری (موردپژوهی: منطقه 9 شهرداری تهران). برنامه ریزی منطقه ای 11. 43-54.
مرکز آمار ایران (1395). سالنامه آماری کشور، تهران: انتشارات دفتر ریاست، روابط عمومی و همکاری‌های بین‌الملل مرکز آمار ایران.
ملک محمدی، ایرج (1377). ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
Akcomak, I. S., Borghans, L., & Ter Weel, B. (2011). Measuring and interpreting trends in the division of labour in the Netherlands. De Economist, 159(4), 435-482.
Carmen. R. )1988(. Participatory communication for rural social development, Ph.D. Thesis, Manchester University.
Carmen. R. )1993(. “Poverty and poverties”, Poverty Alleviation Symposium, Manchester University, UK.
Cheo. C, )2003.( “Multi-country study mission on Rural life improvement for community development, Korea”, APO Seminar, Republic of China.
Connolly. B, )2008(. “Adult learning in groups”, Open University Press, UK.
Freire. P, )1972(. "Pedagogy of the oppressed", Penguin Books, UK.
Gilchrist, Alison (2009). The well-connected Community: A Networking Approach to Community Development, Second Edition, UK, University of Bristol. P. 23-24.
Gonsalves. J et al, )2006(. "Participatory research.& development for sustainable agriculture", Vol 1, IDRC, Ottawa, Canada.
Grant, S., & Humphries, M. (2006). Critical evaluation of appreciative inquiry: Bridging an apparent paradox. Action research, 4(4), 401-418.
Hall. B et al, )1982(. "Creating Knowledge: A Monopoly?", Society for participatory research in Asia, New Delhi.
Hart. H. )1996(. "Faultless facilitation", New Delhi, Viva Books.
Hogan. C, )2002(. "Understanding facilitation",.SAGE, London.
Issa, F. O., & Lawal, A. O. (2014). One-village one-product (OVOP): A tool for sustainable rural transformation in Nigeria. Nigerian Journal of Rural Sociology, 14(2202-2019-823), 48-63.
Kamali. B, )1998(. "Factors affecting the role of animators in facilitating Participatory rural development, Esfahan-Iran”, Ph.D. Thesis, Manchester University, UK.
Kronenberg. J.B, )1986(. "Empowerment of the poor”, Royal Tropical Institute, Amesterdam, Netherlands.
Ledwith. M, )1990(. "Antonio Gramsci: the application of his theoretical concepts", Ph.D Thesis, Manchester University.
Maguire, P, )1987(. "Doing participatory research: a feminist approach”, University of Massachusetts, USA.
Mtapuri, O. and MG. Nghonyama, )2011(. The Sustainability of Local Economic Development Projects in Thulamela Municipality in THE Vhembe District of the Limpopo Province, Mini-Dissertation Submitted in fulfillment of the requirements for the degree of Master of Development in the Faculty of Management and Law at the University.
Murayama, H. and K. Son, )2012(. Understanding the OVOP Movement in Japan (An Evaluation of Regional One-Product Activities for Future World Expansion of the OVOP/OTOP Policy), 191-208.
Ndione, J. S., )2017(. Beyond The OVOP Through Design Thinking Approach: Master’s Thesis Presented, Asia Pacific University, Business Administration in Graduate School of Management.
Phillips, R. & Pittman, R. H. (2009). A framework for community and economic development, Chapter 1, p: 15.
Rahman. A, )1993(. " People′s self-development", Zed Books, London.
Reason, P, )1994(. " Participation in human inquiry", SAGE, London.
Reason. P & Bradbury. H, )2006(. "Handbook of action research", SAGE, UK.
Robson, M., & Beary, C. (1995). Case Histories in Facilitation.
Scarborough, V. (1997). Farmer-led extension: concepts and practices. London: Intermediate Technology
Tilakaratna, S, )1987(. "The animator in participatory rural development", ILO, Geneva.
Todaro, M. P. (1997). Development Strategy, Employment and Migration: Insights from Models. Population and Development Review, 23(1), 201-203.
White. S, )1999(. "The art of facilitating participation", SAGE publications, London.
Whyte, F.H, )1991(. " Paticipatory action research, " SAGE, London.
World Bank, )1994(. "Islamic Republic of Iran, Services for Agr & RD”.
Wang, Y. (2019, July). Research on the Development of Rural E-commerce in" One Village One Product" of Shaanxi Province. In 4th International Conference on Humanities Science, Management and Education Technology (HSMET 2019) (822-825). Atlantis Press.
Yoopin Claymone, Watunyu Jaiborisudhi. )2011(. A study on one village one product project (OVOP) in Japan and Thailand as an alternative of community development in Indonesia. The International Journal of East Asian Studies, 51-62.
Zimmerman, A. L., & Evans, C. J. (1993). Facilitation--from discussion to decision. Nichols Pub.