ارزیابی و مقایسه قراردادهای اجرای پروژه‌های صنعتی با رویکرد فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی فازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: استادیار، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی- مالی، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران

چکیده

امروزه با توجه به گوناگونی طیف انواع قراردادهای موجود در اجرای پروژه­های صنعتی، ارزیابی و مقایسه این قراردادها از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. از طرفی، کثرت قراردادهای مذکور نیز اهمیت این موضوع را دوچندان می­کند. هدف از مقاله حاضر، ارزیابی قراردادهای پیمانکاری برای اجرای طرح‌ها و پروژه­های صنعتی و انتخاب روش بهینه بر اساس مؤلفه‌های برآمده از رویکرد اقتصاد مقاومتی می­باشد. تأمین مالی پروژه‌ای یک روش تأمین مالی جمعی با استفاده از محاسبات مهندسی و مالی است که از طریق وام‌ها و شیوه­های تأمین مالیِ استقراضی، منابع لازم برای اجرای پروژه‌های بزرگ را فراهم می­کند. در شرایط فعلی اقتصاد کشور، انتخاب روش تأمین مالی منطبق بر رویکرد اقتصاد مقاومتی تأثیر زیادی در موفقیت پروژه دارد. تأمین مالی طرح­ها یک حوزه مهم مدیریت است که طی سالیان اخیر رشد فزاینده­ای داشته و منجر به توسعه روش­های متعدد تأمین مالی گردیده است. در این پژوهش، ابتدا مدل‌های اصلی تأمین مالی پروژه­ها، شامل 5 مدل BOT، BOOT، BOO، EPC و DBFO را احصا نموده و سپس با ارائه مفاهیم و ویژگی­های هر مدل، بر اساس مؤلفه‌های برآمده از سیاست‌های کلان اقتصاد مقاومتی و با رویکرد فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی فازی، رتبه‌بندی این مدل‌ها را انجام داده­ایم. نتایج تحقیق حاکی از برتری روش تأمین مالی BOT و سپس EPC می­باشد. این دو روش امتیازات منحصربه‌فردی دارند که از منظر خبرگان نیز بهترین رتبه را در همه معیارهای تصمیم‌گیری به خود اختصاص دادند؛ بنابراین در شرایط تحریم و مبتنی بر رویکرد اقتصاد مقاومتی پیشنهاد می­شود برای تأمین مالی طرح‌ها و اجرای پروژه‌های صنعتی از دو روش مذکور استفاده شود

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation and Comparison of Contracts for the Implementation of Industrial Projects by Examining Fuzzy Analytic Hierarchy Process (AHP)

نویسندگان [English]

  • Hosein Bakhtiari 1
  • Vahid Seyfi 2
1 Corresponding author: Full Professor, Faculty of Islamic Education and Management, Imam Sadegh University, Tehran, Iran
2 PhD Candidate, Department of Financial Sciences, Faculty of Islamic Education and Economics, Imam Sadegh University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of article is to evaluate contracting contracts for the implementation of industrial plans and projects and to select the optimal method of project implementation based on the components derived from the approach of resistance economics; Project financing is a borrowing method for long-term financing that is done in large projects , In a resilient economy, choosing the financing method or the contract is important. Because the compliance of the financing method and project implementation with the economic conditions of the country has a great impact on the success of the project and its completion.
Project financing has become a new specialty in the field of management that has grown in recent years and has led to the development of various financing methods with distinctive features. In this study, by reviewing the literature and research background of the main models of project financing, including 5 models BOT, BOOT, BOO, EPC and DBFO, and by presenting the concepts and features of each model, ranking these models based on the components derived from The macro-policies of the resistance economy have been carried out with the approach of fuzzy Analytic Hierarchy Process (AHP).The results of the study show the superiority of BOT financing method and then EPC. These two methods have unique advantages that, from the point of view of experts, have the best rank in all decision criteria. Thereforein the context of sanctions and based on the approach of resistance economy, it is suggested to use two methods to finance projects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Finance
  • Project Execution
  • Resistance Economics
  • Fuzzy Analytic Hierarchy Process (AHP)
آذر، عادل (1387). علم مدیریت فازی. تهران: مهربان.
آذر، عادل؛ بختیاری، حسین و محمدی، مهدی (1392). ارزیابی و مقایسه روش‌های عارضه‌یابی سازمان با رویکرد AHP فازی. اندیشه مدیریت راهبردی، سال هفتم، شماره دوم، پاییز و زمستان، 213-189.
اشکوه، حسین و صبحیه، محمدحسین (1394). روش تأمین مالی پروژه‌محور و شرکتی از منظر حاکمیت پروژه؛ موردکاوی: پروژه‌های بالادستی پارس جنوبی در ایران و قطر. چشم‌انداز مدیریت، شماره 12، 108-88.
باقری، علی و موسوی، سید مصطفی (1397). مفهوم‌شناسی اقتصاد مقاومتی و تبیین نقش و جایگاه آن در دوران پساتحریم. سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال ششم، شماره 24، زمستان، 147–111.
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از کارآفرینان سراسر کشور (۱۶/۶/۱۳۸۹).
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار دانشجویان (۱۶/۵/۱۳۹۱).
ترک‌زاده، جعفر و عبدشریفی، فاطمه (1397). بافت‌نگاری اقتصاد مقاومتی به‌مثابه یک نظام رفتاری. مطالعات اقتصاد اسلامی، شماره 21، پاییز و زمستان، 140–113.
توکلی، محمدجواد و ایزانلو، امید (1395). رویکرد اقتصاد مقاومتی در آسیب‌شناسی اقتصادی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصاد مقاومتی، شماره 2، پاییز و زمستان، 82 – 37.
حیدری، منصور و قربی، سید محمدجواد (1395). پژوهشی در معنا و مفهوم در اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران. مجله سیاست دفاعی، شماره 97، زمستان، 80 – 37.
ذاکرنیا، احسان؛ خواجه‌زاده دزفولی، مهدی و فدایی واحد، میثم (1395). اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر انتخاب شیوه تأمین مالی در ایران با استفاده از روش TOPSIS در محیط فازی مبتنی بر متغیرهای کلامی. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار (مدیریت پرتفوی)، شماره 27، 70-53.
 رحمان‌پور، محمد (1397). بررسی مبانی و اصول اقتصاد مقاومتی از دیدگاه قرآن. بصیرت و تربیت اسلامی، سال پانزدهم، شماره 45، تابستان، 101-79.
صادقی، محسن و گودرزی، حبیب (1387). بررسی قراردادهای بین‌المللی طراحی تهیه تجهیزات و ساخت با نگاهی به جایگاه آن در نظام حقوقی ایران. فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه ؟؟؟، دوره 38، 189-173.
علیشیری، بهروز و شمس­عراقی، شراگیم (1392). تأمین منابع مالی و سرمایه‌گذاری خارجی: مبانی، الزامات، اقدامات و دستاوردها. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال یکم، شماره 2، تابستان، 84 – 43.
فدایی واحد، میثم و مایلی، محمدرضا (1393). اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تأمین مالی در ایران با استفاده از روش تحلیل سلسله‌مراتبی. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال دوم، شماره 6، 160-141.
گویا، محمدعلی (1393). تحلیل رفتارهای اقتصادی در اقتصاد مقاومتی با تکیه بر آموزه‌های اسلامی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشـگاه امـام صادق (ع).
میلانی، جمیل (1394). اقتصاد مقاومتی و خودباوری ملی، فرصت‌ها و چالش‌های تحقق آن. نشریه مجله اقتصادی، مهر و آبان 1394، شماره 7 و 8، 27 – 5.
نوروزی، محمد (1394). وفای به عهد در قرارداد EPC یا طراحی و تدارک و ساخت. فصلنامه قضاوت، شماره 80، 124-123.
نیکخواه سرنقی، رضا و شیدایی گورچین قلعه، مهدی (1396). قراردادهای ساخت، بهره‌برداری و واگذاری (B.O.T) در مناطق آزاد تجاری ایران با توجه به اخلاق اسلامی. پژوهش‌های اخلاقی، سال هشتم، شماره 2، زمستان، 244-231.
Benjamin C. Esty. (2004). Why Study Large Projects? An Introduction to Research on Project Finance. Journal of European Financial Management, 10(2), 213-224.
Caiyun Cui, Yong Liu, Alex Hope, Jianping Wang. (2018). Review of studies on the public–private partnerships (PPP) for infrastructure projects. International Journal of Project Management, 36(5), 773-794.
David G. Woodward. (1995). Use of sensitivity analysis in build-own-operate-transfer project evaluation. International Journal of Project Management, 13(4), 239-246.
Frederick S. Ahiabor,Gregory A. James. (2019). Domestic lead arranger certification and the pricing of project finance loans. International Journal of finance and economics. 24(1), 150-167.
Hiroyuki Iseki, Rebecca Houtman. (2012). Evaluation of progress in contractual terms: Two case studies of recent DBFO PPP projects in North America. Research in Transportation Economics, 36(1), 73-84.
Jose Barroco, Maria Herrera. (2019). Clearing barriers to project finance for renewable energy in developing countries: A Philippines case study. Journal of Energy Policy, ???.
Kleimeier, S., Versteeg, R. (2010). Project finance as a driver of economic growth in lowincome countries. Rev. Financ. Econ, 19 (2), 49–59.
Lino Briguglio and et.al. (2009). Economic Vulnerability and Resilience: Concepts and Measurements. UNU World Institute for Development Economics Research, Research Paper, No. 2009/55, May 2008.
Lubinda Haabazoka. (2018). Project Finance for Africa’s Construction Sector: Can Stabilization Funds Work?. The Future of the Global Financial System: Downfall or Harmony, 57, 32-60.
Matthew L. Hensley, Edward P. White. (1993). The privatization experience in Malaysia: Integrating build-operate-own and build-operate-transfer techniques within the national privatization strategy. The Columbia Journal of World Business, 28(1), 70-82.
Meng Li, Peng Tang, Xi Lin, Fang He. (2022). Multistage planning of electric transit charging facilities under build-operate-transfer model. Journal of Transportation Research Part D: Transport and Environment, Vol. 102, January, 103118.
Nguyen Hoang-Tunga, DoViet Hung, Hironori Kato, Phan LeBinh. (2021). Modeling ceiling price for build-operate-transfer road projects in developing countries. Journal of Economics of Transportation, Vol. 28, December, 100235.
Pengfei Luo, Dandan Song, Biao Chen. (2020). Investment and financing for SMEs with bank-tax interaction and public-private partnerships. International Review of Economics & Finance, Vol. 65, 163-172.
Raktim Pal, Ping Wang, Xiaopeng Liang. (???). The critical factors in managing relationships in international engineering, procurement, and construction (IEPC) projects of Chinese organizations. International Journal of Project Management, 35(7), 1225-1237.
R.J. Clews. (2016). Project Finance for the International Petroleum Industry,ch.1. The Characteristics of Project finance. Academic Press.
Santosh Raikar, Seabron Adamson. (2020). Renewable Energy Finance Theory and Practice, ch.3. Basic project finance concepts. Academic Press.
Shuai Li, Dulcy Abraham, Hubo Cai. (2017). Infrastructure financing with project bond and credit default swap under public-private partnerships. International Journal of Project Management, 35(3), 406-419.
Steffen, B. (2018). The importance of project finance for renewable energy projects. Energy Econ. 69, 280–294.
Tony Gibbs. (2010). assessment of turnkey contracts, for realization of capital works projects. Genève fidicedition, No 1, 651.
Valerio Buscaino, Stefano Caselli, Francesco Corielli, Stefano Gatti. (2012). Project Finance Collateralised Debt Obligations: an Empirical Analysis of Spread Determinants. Journal of European Financial Management, 18(5), 950-969.
William L. Megginson. (2018). Project Finance in Theory and Practice Designing, Structuring, and Financing Private and Public Projects, Book, Third Edition,ch.3. Project Characteristics, Risk Analysis, and Risk Management, Academic Press, 2019. p. 63-103.
Yurieva T.V., Voropaeva L.N. (2019). Projection Finance: Principles and Efficiency. The Russian Presidential Academy Of National Economy And Public Administration, 82(8), ???.